Nieuws

Slaapstoornissen in het nieuws

Slank door vast slaapritme

LEIDEN/BUSSUM - Vrouwen met vaste slaap- en waaktijden hebben een gezonder gewicht dan vrouwen met een onregelmatig slaappatroon. Ook de slaapduur speelt een rol in lichaamsgewicht: tussen de 6,5 en 8,5 uur slaap per nacht geeft de grootste kans op een gezond gewicht (en andere gezondheidsvoordelen!).

Slaapduur en slaapritme
Vele onderzoeken hebben al vastgesteld dat slaaptekort bijdraagt aan overgewicht. Ook van kinderen was reeds bekend dat late bedtijden, zelfs met een gezonde slaapduur, het risico op overgewicht vergroot.  Recent onderzoek van de Brigham Young University in Amerika laat zien dat vrouwen met een vast slaapritme het slankste zijn en dat dit vooral gerelateerd is aan een vast tijdstip van waken. Uitslapen is dus niet zo gezond als de meeste mensen denken.
Het onderzoek bevestigde bovendien dat slaaptekort én teveel slaap de kans op overgewicht vergroten. In het onderzoek bleek namelijk dat jonge vrouwen een hoger vetpercentage hadden wanneer zij regelmatig minder dan 6,5 uur of meer dan 8,5 uur per nacht sliepen. Ook de slaapkwaliteit leek invloed te hebben op het lichaamsgewicht. Tot slot ontdekten de onderzoekers dat een grotere afwijking van de gebruikelijke slaap-en waaktijden gerelateerd was aan meer lichaamsvet. Als het verschil in de bed- en opstaanstijden 90 minuten of langer bedroegen, hadden vrouwen een hoger vetpercentage dan vrouwen die minder dan 60 minuten variatie in hun slaappatroon aanbrachten.

Bioritme
De onderzoekers vermoeden dat een ongezond gewicht door een onregelmatig slaappatroon veroorzaakt wordt door een verstoring in het biologische ritme. Ons lichaam houdt nu eenmaal van vaste ritmes, zodat het in kan spelen op tekorten en overschotten in bijvoorbeeld hormonen en voedingsstoffen. Zonder ritme hebben we de hele dag een beetje honger, maar onvoldoende om een flinke maaltijd te nuttigen. En zo werkt het ook bij slaap. Als we slapen op het moment dat ons lichaam dat verwacht, en het zich dus klaar heeft kunnen maken voor de nacht, dan slapen we het meest efficiënt. Afwisselende bedtijden zorgen voor een slaaptekort, doordat we in hetzelfde aantal uren toch onvoldoende rust krijgen. Waarschijnlijk zijn de hormonen die een rol spelen bij de spijsvertering eveneens van slag door het onregelmatige slaappatroon, waardoor de vetopslag- en verbranding niet goed verloopt.

Slaaphygiëne
Eerder onderzoek liet ook al zien dat mensen die een dieet volgen geen vet maar vooral spieren verbranden wanneer het dieet gepaard gaat met onvoldoende slaap. Het advies voor mensen die graag wat slanker zouden zijn is daarom om te beginnen met een gezond slaappatroon. Niet alleen voldoende slaap, maar ook vaste slaaptijden én een goede slaapkwaliteit kunnen bijdragen aan een gezond lichaamsgewicht. Slaaphygiëne kan daarbij een essentiële rol spelen: zorg bijvoorbeeld voor voldoende lichaamsbeweging overdag en bereid je lichaam voor op de nachtrust die gaat komen. Door een uurtje voor bedtijd te beginnen met vaste gewoontes zoals een ontspannende bezigheid, voetenbadje en tandenpoetsen begint je lichaam zich klaar te maken voor de nacht. Denk niet dat slaap in het weekend wel weer kan worden ingehaald, maar zorg voor vaste bedtijden gedurende de hele week. Bijslapen in het weekend is niet nodig als je doordeweeks voldoende aan je nachtrust komt. Zo voorkom je bovendien schadelijke bijkomstigheden zoals overgewicht.

© ChronoMed Redactie / I.L.S.

Bron:
Objectively Measured Sleep Patterns in Young Adult Women and the Relationship to Adiposity; Bruce W. Bailey, Matthew D. Allen, James D. LeCheminant, Larry A. Tucker, William K. Errico, William F. Christensen, and Marshall D. Hill; American Journal of Health Promotion, In Press